Jak uszyć samemu

Jak uszyć lalkę samemu

Bardzo często dostaję listy z zapytaniem jak uszyć lalkę waldorfską samodzielnie. Odpowiadam, że jest to dosyć trudne, ale nie niemożliwe. Jest kilka książek poświęconych szyciu lalek waldorfskich, a także całkiem sporo przydatnych linków w internecie.

Książki, które widziałam i polecam to:

„Making Waldorf Dolls” autorstwa Maricristin Sealey to anglojęzyczna pozycja na temat szycia lalek waldorfskich. Czarno-biała książka, z odręcznymi ilustracjami wprowadza nowicjusza w świat ręcznie robionych, naturalnych zabawek. Maricristin Sealey mówi: „To piękne, wykonać lalkę własnymi rękoma, uszyć ją z miłością i potem podarować własnemu dziecku mówiąc – zrobiłam to dla ciebie.” Książka bardzo wartościowa zarówno dla początkujących jak i doświadczonych w sztuce szycia lalek. Zawiera wiele praktycznych porad, krok po kroku przeprowadza przez etapy szycia (pokazując przy tym wiele możliwości wykonania danego elementu), daje wskazówki na temat materiałów, przedstawia proste i bardziej skomplikowane wykroje. Mnie brakuje jedynie kolorowych zdjęć z pracami autorki.

Ja kupiłam tą książkę przez Empik w cenie około 100 zł.

„Die Waldorfpuppe” autorstwa Karin Neuschutz to niemieckojęzyczna książka przedstawiająca sztukę szycia lalek. Kolorowe wkładki ze zdjęciami, wykroje na lalki począwszy od malutkich, mieszczących się w łupince od orzecha włoskiego, poprzez lalki dla młodszych dzieci, niemowlaczki, na dużych lalkach skończywszy. W książce znajdują się także wykroje na ubranka oraz dodatkowe informacje o farbowaniu wełny, czy filcowaniu. Do książki wraca się wielokrotnie. Czytelne ilustracje powodują, że jest ona wartościowa także dla osób nie znających języka niemieckiego. To publikacja warta polecenia.

Ilość stron 95, twarda okładka.

Książkę można kupić na E-bay.

„Frohliche Puppen” autorstwa Frayi Jaffke, to niemieckojęzyczna, pięknie wydana książka wprowadzająca w arkana szycia lalek. F. Jaffke, autorka wielu książek o zabawkach waldorfskich, pokazuje jak wykonać lalki dla dzieci w różnym wieku – począwszy od przytulanek dla najmłodszych (zrobionych z kuleczki i kawałka jedwabiu), na lalkach dla starszych dzieci skończywszy. Piękne i czytelne ilustracje, wykroje i wskazówki czynią tę pozycję wartą posiadania.

Niektóre książki F. Jaffke są już dostępne także w języku polskim np. „Zabawki z naturalnych materiałów” (Genesis Gdynia 2003), czy „Teatrzyk lalek w przedszkolu waldorfskim” (Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011). W tej pierwszej książce znajdują się bardzo okrojone informacje na temat szycia lalek, ale za to są w języku polskim. To mała książeczka, w której można zaleźć wiele ciekawych pomysłów na dziecięce zabawki.

Przydatne linki

E-book z kursem szycia lalek w języku angielskim wykonany przez Mariengold:
Waldorf doll making

Wykroje i płyty w języku angielskim
Joy’s Waldorf Dolls

Jak zrobić głowę lalki:
Head Making Tutorial – Moonchild Dolls
Вальдорфская кукла – alja8 – film

Jak zrobić nos:
How to make a nose for a waldorf doll

Jak uszyć lalkę:
Basic instructions for a waldorf doll – Echoes od a Dream
Making a Waldorf Doll

Jak zrobić włosy:
Włosy wyszywane Lalinda
Włosy z mohairu
Włosy z naturalnych włosów
Włosy nakładane warstwami
Włosy doczepiane

Zbiór przydatnych linków:
Waldorf doll resources

WAŻNE: Proszę pamiętać, że najczęściej są to tutoriale do użytku własnego.

Materiały

Wszystkie materiały niezbędne do uszycia lalki można zakupić w sklepie Myszka Agata. Na dole tej strony znajdują się linki do tego oraz innych sklepów oferujących „lalkowy” asortyment.

Lalkę waldorfską szyje się z naturalnych materiałów – owczego runa, bawełny i wełny. Do uszycia lalki wielkości ok. 40 cm potrzebne są:
1) ok. 20-25 dag czystego, dobrze wyczesanego runa owczego
2) 40-45 cm gazy o przekroju koła tzw. „rękaw”
3) 2,5 m bardzo wytrzymałego sznureczka
4) dzianina na ciało
5) wełna na włosy (1 motek)
6) mulina do wyszywania rysów twarzy
7) barwiony wosk pszczeli do kolorowania policzków
8) długa igła z cienkim oczkiem

Trykot w cielistym kolorze produkowany jest specjalnie na potrzeby osób szyjących lalki. Jest bardzo wytrzymały, nie strzępi się i łatwo go szyć nawet na zwykłej maszynie. Tkanina na ciało lalki może być dwóch rodzajów: jedno- i dwustronna. Jednostronna, posiada prawa i lewą stronę. Zazwyczaj jest grubsza, mocniejsza i mniej rozciągliwa (co trzeba uwzględniać przy robieniu wykrojów). W związku z tym używa się jej do produkcji większych lalek (30cm+). Choć trudniej z niej uformować głowę, ze względu na wytrzymałość polecam tą tkaninę wszystkim osobom, które chcą zawodowo zajmować się produkcją lalek. Tkanina dwustronna jest cieńsza, bardziej rozciągliwa, w związku z czym jest lepsza na małe i średnie lalki (do 30 cm). Polecam ją też osobom początkującym na lalki wielkości do 45 cm.

W sprzedaży jest wiele odcieni cielistych. Na początku trudno jest ocenić, czy będą one dobrze wyglądały na lalce czy też nie. Jeśli chodzi o mnie, to zdecydowaną większość prac szyję ze szwajcarskiej tkaniny, która w Myszce Agacie nosi nazwę morelka 4355. Tkanina ma lekko żółtawy odcień, który jednak nadaje lalce ciepły lekko opalony kolor skóry.

Lalkę formuje się używając specjalnego bandaża chirurgicznego o przekroju rękawa (dostępny w Myszce Agacie). Z szerokości 1 cm oraz 2 cm szyje się małe laleczki wielkości do 12 cm, z bandaża o średnicy 3 cm lalki dla młodszych dzieci wielkości 20-30 cm, z bandaża o średnicy 5 cm szyje się lalki w rozmiarze 35-60 cm zaś z bandaża 6 cm lalki większe niż 50 cm. Do większych lalek potrzeba 50-60 cm bandaża.

Do formowania głowy lalki, używam bardzo mocnej specjalnej nici. W sytuacjach kryzysowych można też zamiennie użyć nici do skóry choć są nieco za śliskie lub nici dentystycznej.

Wosk do barwienia policzków daje delikatny odcień naturalnych rumieńców. Jest bardzo wydajny – jeden plaster wystarcza na kilkaset lalek.

W zależności od zastosowanej techniki, na włosy można używać: zwykłą wełnę, mohair lub boucle. Ja zazwyczaj zahaftowuję całą głowę i w tym celu używam wełny tzw. skarpetkowej, czyli 70% wełny i 30% poliamidu na druty 2-3 lub 3-4. Domieszka sztucznego dodaje włosom trwałości. 100% wełna łatwiej przeciera się lub nawet filcuje lecz od czasu do czasu używam także czystej wełny. Mohair i boucle nadają włosom zupełnie inny wygląd. Są delikatne i miękkie w dotyku, przypominają z wyglądu prawdziwe włosy, boucle dodatkowo daje wrażenie kręconych włosów. Większość osób szyjących lalki zagranicą używa tylko tych włóczek. Jednak wymagają one większej uwagi w zabawie i w związku z tym lepiej nadają się na fryzury ułożone na stałe lub na lalki dla starszych dzieci.

Co gdzie kupić

W POLSCE:
Materiały do szycia lalek Myszka Agata
Owcze runo Galińska
Włóczki Dziewiarka.pl
Igły do filcowania / Pasmanteria Galplast
Pasmanteria Goldpol
Tkaniny na ubranka My Bee House
Tkaniny na ubranka Talala
Stojaki do lalek Domkowa 4
Walizeczki dla lalek Kids Town

ZAGRANICĄ:
Materiały do szycia lalek / Holandia Kamrin’s Poppenatelier
Materiały do szycia lalek / Anglia Little Oke Dolls
Materiały do szycia lalek / Holandia De Witte Engel
Materiały do szycia lalek / Niemcy Wollknoll
Włosy naturalne / USA Mohairwig